رژیم غذایی کتوژنیک مبتنی بر دریافت کربوهیدرات کم و چربی بالاست تا بدن مجبور شود به جای قند، چربی بسوزاند. در این روش مصرف کربوهیدرات حتی تا ۲۰ میلی گرم در روز کاهش پیدا میکند. رژیم غذایی کتوژنیک سابق بر این برای کودکان مبتلا به صرع مقاوم استفاده میشد. بعد از آن برای کاهش وزن مورد آزمایش قرار گرفت و نتایج کوتاه مدت آن مطالعه شد و در حال حاضر مطالعه دقیقی روی رژیم غذایی کتوژنیک طولانی مدت انجام نشده است. برای شروع هرگونه رژیم لاغری پیشنهاد می شود تا بدن خود را آنالیز کنید و از ترکیب بدن یاBMI بدن خود آگاه شوید تابا توجه به آن به اندازه مطلوب وزن کم کنید نه بیشتر و نه که باعث شل شدن پوست شود و یا کمتر که باعث از بین رفتن انگیزه شود.
داستان رژیم غذایی کتوژنیک از کجا شروع شد؟
این روزها حرف و حدیثهای زیادی درباره رژیم غذایی کتوژنیک وجود دارد؛ این که آیا این روش ایمن است؟ برای شما توصیه میشود؟ و … اما جالب است بدانید علیرغم این که اخیرا این رژیم غذایی سر زبانها افتاده است یافته جدیدی نیست و در پزشکی به مدت صد سال است که در تشنجهای مقاوم به درمان به ویژه در بچهها مورد استفاده قرار میگیرد. در سال 1970 این رژیم به عنوان رژیم کاهش وزن توسط دکتر آتکین به عموم جامعه تحت عنوان رژیم دو هفتهای کاهش کربوهیدرات معرفی شد. در طی این سالها نیز متد مربوط به استفاده از این رژِیم بازنگری و مجدد مورد استفاده قرار گرفته است.
به طور کلی رژیم غذایی کتوژنیک در افراد مبتلا به دیابت تیپ ۲ و همچنین افرادی که اضافه وزن بالایی دارند، روش مناسبی است و تاثیرات شگرفی هم به همراه دارد. اما اگر شما مبتلا به دیابت تیپ ۲ نیستید و اضافه وزن خیلی بالایی هم ندارید؛ میتوانید رژیم غدایی کتوژنیک ملایم تری را انتخاب کنید که محدودیت کربوهیدرات آن خیلی زیاد نباشد. هر چند در این روش، تاثیری که از رژیم خود میبینید نیز کمتر خواهد بود.
رژیم غذایی کتوژنیک چطور عمل میکند؟
رژیمی است که بدن را وادرا میکند تا ترکیبانی به نام کتون بادی را وارد خون کند. تغذیه اکثر سلولهای بدن از قند یا گلوکز خون است که از کربوهیدراتهای رژیم عموما تولید میشود و به عنوان سوخت انرژی اصلی بدن مورد استفاده قرار میگیرد. در زمانی که گلوکز خون کم است بدن شروع می کند چربی های ذخیره ای را به مولکول هایی تبدیل میکند که کتون بادی نام دارند و به این فرآیند کتوزیس میگویند. زمانی که بدن شما به وضعیت کتوزیس برسید اغلب سلولهای شما از کتون بادیها برای تامین انرژی خود استفاده میکنند. این تغییر رویه از گلوکز به شکستن چربیهای بدن برای تامین انرژی معمولا طی 2 تا 4 روز از خوردن کمتر از 20 تا 40 گرم کربوهیدرات روزانه ایجاد میشود. در نظر داشته باشید که این روند در هر فرد متفاوت است و ممکن است برخی افراد به زمان بیشتری نیاز داشته باشند تا بدنشان وارد فاز کتوزیس شود. به همین دلیل است که ذکر می شود نقش عسل در رژیم کتوژنیک صفر است و مصرف کربوهیدارت هایی از این دسته توصیه نمی شود.
پس برای این که کبد خودتان را فریب بدهید تا ذرات چربی را به عنوان سوخت مورد استفاده قرار دهد باید میزان کربوهیدرات دریافتی خود را تا حد ۲۰ تا ۵۰ گرم در روز پایین بیاورید. برای این که این عدد به ذهن شما نزدیک شود باید عنوان کنیم که یک موز با اندازه متوسط حدود ۲۷ گرم قند دارد و میزان کربوهیدرات موجود در برخی رژیم های کتوژنیک به اندازه قند موجود در یک عدد موز است.
فراموش نکنید که با رعایت رژیم غذلیی مناسب برای لاغری دیگر نیازی به عمل های زیبایی لاغری و یا لاغری موضعی با دستگاه های مدرن بلکه با انجام حرکات ورزشی و تغذیه مناسب می توانید به وزن دلخواه خود برسید
مزایای استفاده از رژیم غذایی کتوژنیک
استفاده از این رژیم موجب کاهش وزن بیشتری در 3 تا 6 ماه اول نسبت به سایر رژیمهای لاغری میشود. شاید علت این مسئله این باشد که برای تبدیل چربی به سوخت انرژی، بدن کالری بیشتری میسوزاند. علت دیگر که هنوز به طور کامل ثابت نشده این است که چون فرد از گوشت و چربی بیشتری در رژیم خود استفاده میکند میزان رضایت وی بیشتر شده و در نتیجه خود میزان کمتری کالری مصرف میکند.
سوالات متداول درباره رژیم غذایی کتوژنیک
1-آیا رژیم غذایی کتوژنیک در درازمدت قابل انجام است؟
مهمترین مسئله در حال حاضر دقیقا بحث سر این موضوع است که آیا زمان طولانی میشود از این رژیم بهره گرفت یا خیر. با توجه به این که در این رژیم سهم غذایی گوشت قرمز و چربیها بالاست ممکن است در دراز مدت مشکلات خاص خود را ایجاد کند و یا سنگین باشد. شواهد خوبی درباره تاثیر رژیم غذایی کتوژنیک در کاهش وزن با مقایسه آن با رژیم کم چربی یا مدیترانهای وجود دارد اما دیده شده است این تفاوت بین نتایج حاصل از هر دو رژیم غذایی به مروز زمان کمرنگ میشود.
2-رژیم غذایی کتوژنیک برای چه مواردی مورد استفاده قرار میگیرد؟
تشنجهای مقاوم به درمان به ویژه در بچهها ،اختلالات دستگاه عصبی مرکزی؛ مثل آلزایمر، پارکینسون، ام اس و … ،دیابت ،بیماری قلبی، آکنه ،سرطانها ،سندرم تخمدان پلی کیستیک، ورزشکاران
3-آیا رژیم غذایی کتوژنیک عوارضی هم دارد؟
عوارض شایع آن اغلب کم خطر هستند مانند یبوست، سوهاضمه و کاهش قند خون خفیف. عوارض دیگر که ممکن است مشکل سازتر باشند کمتر رخ میدهند؛ مثل سنگهای کلیوی و زیاد شدن اسید در خون. عوارض دیگر آن شامل خستگی، سردرد و ضعف میباشد.
4-آیا خوردن گوشت و به طور کلی پروتئین منعی در رژیم غذایی کتوژنیک ندارد؟
خوردن پروتئین خیلی زیاد با رژیم غذایی کتوژنیک تداخل دارد.