پوست خشک به دلیل کمبود آب در لایه های سطحی پوست ایجاد می شود. برخی افراد به طور طبیعی دارای پوست خشک هستند؛ به این معنی که سبوم در پوست آن ها به اندازه کافی تولید نمی شود و بنابراین چربی آن به طور معمول کمتر از حالت طبیعی است. علاوه بر آن خشکی پوست می تواند به دلیل تاثیر عوامل خارجی به وجود بیاید. همچنین برخی از بیماری های خاص مانند تیروئید کم کار است. پوست خشک دارای علائمی است که با شناخت این علائم به راحتی می توان به تشخیص و درمان آن پرداخت.
انواع پوست
پوست نرمال انواع مختلفی دارد. پوست چرب به پوستی گفته می شود که چربی آن بیشتر از حد معمول است. پوست خشک به نوعی از پوست گفته می شود که چربی در آن کمتر از حالت عادی ساخته می شود و همین موضوع سبب می شود، پوست حالت کدری داشته باشد و حرکت دادن آن سخت شود. کمبود آب و چربی پوست باعث می شود که پوست خشک شود. این نوع پوست اغلب تیره تر از حالت طبیعی است، ساختار زبری دارد و ممکن است پوسته پوسته شود. پوست مختلط نوع دیگری از پوست است که در برخی قسمت ها خشک و در برخی از بخش ها چرب است.
علائم پوست خشک
پوست خشک با کمبود آب و چربی ایجاد می شود. از بارز ترین علائم داشتن پوست خشک خارش است. پوست خشک اغلب قرمز و ملتهب است و با دست کشیدن روی آن احساس زبری و خشن بودن خواهید داشت. کسانی که پوست خشک دارند، اغلب در نواحی خاصی مانند اطراف بینی و دهان دچار خشکی های زخم مانند یا پوسته پوسته شدن می شوند. همچینین احساس خشکی و ناراحتی در حرکت دادن پوست در نواحی مانند بازوها، دست ها، شکم و در نواحی که اصطکاک دارند، در افراد مبتلا به پوست خشک دیده می شود. در برخی خشکی های شدید و حاد ممکن است که شکاف ها و ترک های پوستی ایجاد شود. این شکاف های پوستی در صورت شدید تر شدن خشکی پوست و درمان نشدن ممکن است عمیق تر شوند.
عوامل ایجاد پوست خشک
پوست برخی از افراد به صورت طبیعی به خشک است و نیاز به مراقبت بیشتری دارد؛ اما خشکی پوست در اغلب افراد به دلیل عوامل خارجی و محیطی ایجاد می شود. از رایج ترین عوامل ایجاد پوست خشک سردی هوا است. سرما می تواند رطوبت و چربی پوست را تا حد زیادی کاهش دهد و خشکی پوست را ایجاد کند. حمام با آب داغ نیز از دیگر عواملی است که باعث کاهش چشمگیر چربی پوست شده و خشکی پوست را به دنبال خواهد داشت. استفاده مکرر از صابون های قوی نیز می تواند در خشکی پوست تاثیر چشمگیر داشته باشد. از دیگر عوامل متداول ایجاد پوست خشک می توان به اختلالات تیروئیدی، افزایش سن، اگزما، پسوریازیس، رژیم غذایی نامناسب و مصرف برخی داروها نیز اشاره کرد.
نحوه تشخیص پوست خشک
راحت ترین روش برای تشخیص نوع پوست، بررسی صورت پس از شستشوی آن است. برای این کار ابتدا صورت خود را از هر گونه مواد آرایشی پاک کنید و سپس با یک شوینده مناسب و آب ولرم صورت خود را بشویید. پس از خشک کردن پوست با یک حوله یا دستمال یک ساعت منتظر بمانید، اگر پوست شما پس از یک ساعت احساس خارش، کشیدگی و پوسته پوسته شدن داشت، شما دارای پوست خشکی هستید. همچنین ممکن است با دست کشیدن روی پوست خود ریزش بخش هایی از پوست به صورت پوسته پوسته را شاهد باشید.
درمان و مراقبت از پوست خشک
پوست خشک اغلب به مراقبت های بیشتری نسبت به دیگر انواع پوست نیاز دارد. پوست خشک به طور مرتب به مرطوب کننده نیاز دارد. در صورت شدید بودن خشکی بهتر است از وازلین های بهداشتی استفاده کنید. از خاراندن پوست خودداری کنید. دوش آب داغ را از برنامه خود حذف کنید و با آب ولرم و شوینده مناسب پوست خود را شسشتو دهید. توصیه می شود به جای صابون هایی که پوست را خشک می کنند از صابون های آبرسان مثل صابون آووکادو فوراور استفاده کنید. رژیم غذایی سالم از جمله مواردی است که در درمان پوست خشک موثر است. در صورت شدت یافتن خشکی پوست ممکن است نیاز باشد که به یک پزشک متخصص پوست مراجعه کرده و روش درمانی مناسبی را در پیش بگیرید. استفاده از مرطوب کننده های فاقد چربی نیز برای افرادی که پوست خشک اما چربی دارند توصیه می شود. توصیه می شود اگر در مناطقی که آب و هوای خشکی مثل تهران دارند زندگی می کنید حتما روزانه از یک مرطوب کننده مناسب استفاده کنید.
سوالات متداول تشخیص پوست خشک
1-آیا خشکی پوست باعث ایجاد عوارض دیگر می شود؟
خشکی پوست در صورت عدم رسیدگی و درمان ممکن است درطولانی مدت باعث یجاد عفونت های پوستی شوند. علاوه بر آن برخی بیماری های پوستی مزمن مانند پلان سیمپلکس که نوعی درماتیت یا خشکی شدید پوست است نیز ممکن است در صورت عدوم رسیدگی به پوست خشک ایجاد شود.
2-چه زمانی برای پوست خشک باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که خشکی پوست همراه با علائمی مانند خارش شدید، قرمزی و التهاب و داشتن علائم عفونت بهتر است برای تشخیص تخصصی تر به یک پزشک متخصص پوست مراجعه کنید. گاهی خشکی پوست می تواند نشان از بیماری های دیگری چون درماتیت یا پسوریازیس باشد.
3-آیا پوست خشک باعث پیری پوست و ایجاد چین و چروک می شود؟
پوست خشک می تواند در صورت درمان نشدن چروک های عمیقی روی پوست ایجاد کند و پیری زودرس پوست را به دنبال داشته باشد. یکی از دلایلی که چیم و چروک های پوست را ایجاد می کند، کمبود آب و چربی پوست است که پوست خشک این شرایط را فراهم می کند.
4-آیا می توان از پماد های ضد خشکی برای درمان پوست خشک استفاده کرد؟
برخی از کرم ها یا پماد های استروئیدی که ساتفاده از آن ها برای درمان پوست خشک می تواند موثر باشد شامل هیدروکورتیزون، تریامسینولون و کلوبتازول هستند. البته لازم ه ذکر است استفاده نامناسب از این کرم ها ممکن است باعث ایجاد حساسیت های پوستی شود؛ به همین دلیل توصیه می شود این دارو ها را زیر نظر پزشک استفاده کنید.