چاقی و اضافه وزن یکی از مشکلات امروزی در بیشتر جوامع است و افراد چاق بسیار بیشتر از دیگر افراد در معرض انواع بیماری ها قرار دارند. چاقی به این معناست که بافت چربی در بدن شما زیاد است، این بافت برای تغذیه به اکسیژن نیاز دارد. اکسیژن مورد نیاز این بافت توسط رگ ها تامین می شود؛ بنابرین با افزایش این بافت فشار خون به منظور اکسیژن رسانی بیشتر می شود. افزایش فشارخون تنها بیماری نیست که افراد چاق در خطر ابتلا به آن قرار دارند؛ بیماری های دیگری چون دیابت نوع ۲، عارضه های قلبی و تنگی عروق همگی از عوارض چاقی هستند. رژیم لاغری یکی از روش هایی است که بسیاری از افراد مبتلا به چاقی به سراغ آن می روند.
رژیم لاغری چیست؟
رژیم لاغری، نوعی روش تغذیه ای است مناسب برای افرادی که از چاقی رنج می برند، برای کاهش وزن از آن استفاده می کنند؛ البته در صورتی که رژیم لاغری زیر نظر مشاور تغذیه متخصص انجام نشود ممکن است نتیجه عکس حاصل شود و وزن بیمار بیشتر از پیش شود. رژیم لاغری انواع متفاوتی دارد که با توجه به شاخص توده بدنی و ترکیب بدن هر فرد و شدت چاقی توسط پزشک متخصص تغذیه تجویز می شود.
انواع رژیم لاغری
رژیم های لاغری انواع متفاوتی داشته که هر کدام اهداف متفاوتی را دنبال می کنند؛ برخی از انواع رژیم لاغری باعث کاهش اشتها شده و برخی دیگر میزان چربی، کالری و کربوهیدرات دریافتی را کنترل می کنند. بیمار می تواند با مشورت با پزشک متخصص تغذیه می توان رژیم لاغری مناسب با بدن خود را انتخاب کند. برخی از انواع رژیم لاغری پرطرفدار عبارتند از:
رژیم لاغری کتوژنیک
رژیم لاغری کتوژنیک، رژیمی است که در آن میزان کربوهیدرات دریافتی بدن کم و میزان چربی دریافتی افزایش میابد. این اتفاق متابولیسم بدن را در حالتی که به آن کتوز گفته می شود قرار می دهد؛ در این نوع متابولیسم بدن به جای سوزاندن گلوکز برای تامین انرژی شروع به چربی سوزی می کند. این نوع رژیم در مقایسه با دیگر رژیم های کم چربی در لاغری موثر است. این نوع رژیم لاغری، علاوه بر کاهش وزن در کنترل اشتها، کاهش قند خون، افزایش انرژی بدن و کاهش التهاب های ماهیچه ای موثر است. برخی از عوارض رژیم لاغری کتوژنیک عبارتند از :
- مشکلات گوارشی
- فشار به کلیه ها
- مشکلات استخوانی
به طورکلی می توان گفت رژيم کتوژنیک، رژیم مناسبی برای لاغری است اما ممکن است برای برخی افراد مناسب نباشد؛ بنابرین مشورت با پزشک متخصص همواره حرف اول را می زند.
رژیم لاغری پالئو
تاکید رژیم لاغری پالئو روی مصرف مواد غذایی کامل، پروتئین، سبزیجات و میوه ها و کاهش چربی دریافتی می باشد. در این رژیم لاغری کربوهیدرات کمتر و پروتئین بیشتری مصرف می شود. رژیم پالئو در کاهش وزن تاثیر زیادی دارد. از دیگر مزیت های این نوع رژیم لاغری می توان به کاهش کلسترول، قند خون و فشار خون اشاره کرد. رژیم لاغری پالئو عوارضی ندارد ولی برای دریافت برنامه غذایی متناسب با این رژیم لاغری حتما از یک پزشک متخصص تغذیه ملاقات کنید.
رژیم لاغری وگان
رژیم لاغری وگان یکی از انواع رژیم های پرطرفدار بوده و در عین حال از سخت ترین انواع رژیم غذایی محسوب می شود. در این نوع رژیم لاغری هیچ نوع فرآورده حیوانی اعم از گوشت، لبنیات و تخم مرغ استفاده نمی شود. رژیم لاغری وگان تاثیر زیادی بر کاهش وزن دارد. این رژیم لاغری چربی کم و فیبر زیادی دارد که باعث می شود شما مدت طولانی احساس گرسنگی نخواهید کرد. رژیم غذایی وگان علاوه بر کاهش وزن در کاهش بیماری های قلبی و عروقی، دیابت نوع ۲ و همچنین کاهش خط ابتلا به آلزایمر نیز موثر است. از معایب این نوع رژیم می توان به کمبود مواد مغذی چون انواع ویتامین های B، ید، آهن، کلسیم و روی نام برد.
رژیم لاغری فوق العاده کم چربی
در این نوع رژیم لاغری دریافت چربی بدن به حداقل می رسد و همین امر این رژیم را برای کاهش وزن در کوتاه مدت مناسب می سازد. در رژيم لاغری فوق العاده کم چربی، کالری های مورد نیاز بدن از چربی های تامین می شود. تاکید این رژیم لاغری بر مصرف گیاهان بوده و مصرف محصولات حیوانی در آن به حداقل می رسد؛ مصرف کربوهیدرات بالا و مصرف پروتئین پایین است. از دیگر مزیت های این نوع رژیم می توان کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی و دیابت نوع ۲ اشاره کرد. این نوع رژیم لاغری همچنین می تواند در بیماران مبتلا به ام اس، در کاهش روند بیماری تاثیر داشته باشد. یکی از عوارضی که این نوع رژیم لاغری دارد کاهش چشمگیر بافت چربی ضروری که وظیفه ساخت غضای سلول ها و هورمون ها را بر عهده دارند شده و مشکلات بلند مدتی را ایجاد کند. همچنین تنوع غذایی در این نوع رژیم بسیار کم بوده در نتیجه رعایت این رژیم به مراتب سخت تر است.
بهترین رژیم لاغری
به جرات می توان هیچ رژیم لاغری نمی تواند بهترین باشد؛ چرا که هر رژیم لاغری روی افراد مختلف نتایج متفاوتی خواهد داشت. ممکن است نوعی رژیم برای یک بیمار مفید بوده، در حالی که همان رژیم بر روی بیمار دیگر نتیجه عکس ایجاد کند. با نظر به این موضوع توصیه اکید این است که قبل از شروع هر گونه رژیم لاغری به یک پزشک متخصص تغذیه مراجعه کرده و با توجه به شرایط بدنی خود و زیر نظر پزشک رژیم لاغری مناسب را انتخاب کنید. گاهی با صلاحدید نظر پزشک متخصص می توان از روش لاغری موضعی با دستگاه های مدرن را در کنار رژیم غذایی برای رسیدن به نتیجه سریع تر استفاده نمود.
سوالات متداول رژیم لاغری
1-آیا با رژیم لاغری می توان به سرعت وزن کم کرد؟
رژیم لاغری که در بلند مدت بتوان آن را اجرا کرد اغلب نتایج مطلوب تری خواهند داشت اما با توجه به شرایط بدنی بیمار امکان کم کردن این زمان وجود دارد.
2-تاثیر رژیم لاغری چه زمان قابل مشاهده است؟
تاپیر رژیم لاغری برای افراد مختلف متفاوت است اما به طور میانگین تغییرات حاصل از رژیم لاغری را می توانید بین ۳ تا ۶ ماه پس از رعایت منظم رژیم مشاهده کنید.
3-آیا ممکن است رژیم لاغری بی تاثیر باشد؟
در صورتی که رژیم لاغری متناسب با شاخص توده بدنی و با نظر پزشک تجویز شود اغلب نتیجه مطلوب خواهد داشت و اثرات لاغری پس از ۳ ماه قابل مشاهده خواهد بود.
4-آیا امکان کم کردن وزن زیاد در مدت یک ماه با رژیم لاغری امکان پذیر است؟
بله اما چنین رژیم لاغری ممکن است عوارض جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد.
5-آیا برای لاغری می توان به جای رژیم لاغری از قرص های لاغری استفاده کرد؟
توصیه می شود استفاده از هر گونه داروی لاغری زیر نظر پزشک متخصص تغذیه انجام شود تا از بروز هر گونه مشکل احتمالی جلوگیری شود.
6-برای کم کردن وزن باید شام را از رژیم غذایی حذف کرد؟
بهتر است وعده های غذایی به طور کلی حذف نشود. برنامه غذایی متناسب با رژیم لاغری مناسب با بدن شما توسط پزشک متخصص تغذیه تجویز می شود.