جراحی زیبایی پلک، که لیفت چشم یا بلفاروپلاستی (Blepharoplasty) نیز خوانده می شود، عملی است که حین آن، پوست اضافی پلک فوقانی و کیسه های زیر پلک تحتانی برداشته می شود. اگرچه جراحی زیبایی پلک معمولا به دلایل زیبایی انجام می شود، اما همچنین یک روش مؤثر برای بهبود دید درسالمندانی است که آویزان شدن پوست پلک فوقانی جلوی دید آنها را گرفته است. جراحی زیبایی پلک اغلب به همراه سایرروشهای زیباسازی، از قبیل لیزرجوانسازی پوست صورت، تزریق پرکننده ها، یا لیفت پیشانی انجام می شود.
روند پیری و جراحی زیبایی پلک
با افزایش سن، پوست به تدریج خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهد. عدم کشسانی پوست به اضافه کشش مداومی که از سوی نیروی گرانشی زمین وارد می شود، باعث شل شدن و تجمع بیش از حد پوست روی پلکهای فوقانی و تحتانی می شود. اتفاق دیگری که همراه با افزایش سن در اطراف چشم ها رخ می دهد این است که غشای نازکی که چربی محافظ اطراف کره چشم را در جای خود نگه می دارد، ضعیف می شود و چربی به داخل لبه ها وارد می شود. در نتیجه باعث ایجاد برآمدگی در پلک های فوقانی و تحتانی می گردد. پوست اضافی روی پلک پایین علاوه بر ایجاد چین و چروک، ایجاد برآمدگی می کند، و در روی پلک های فوقانی، می تواند تا جایی گسترده شود که روی مژه ها آویزان شده، مانع دیدن شود.
جراحی زیبایی پلک تا حد زیادی این عارضه ها را برطرف می کند. البته، بهتر است افراد قبل از تصمیم گیری برای جراحی، در مورد اهداف خود فکر کنند و در مورد آنها با جراح متخصص زیبایی مشورت کنند.
جراحی زیبایی پلک چه مشکلاتی را رفع می کند
گاهی برخی افراد جهت برطرف نمودن پف پلک ها یا حالت افتاده پلک ها که در اصطلاح به آن ها چشم بادامی گفته می شود اقدام به انجام جراحی زیبایی پلک می کنند و با اقدام این عمل مشکلات زیر را برطرف می کنند.
- شلی یا آویزان شدن پلک بالا (افتادن پلک) به نحوی که دید فرد را مختل کرده باشد، یا برزیبایی ظاهر فرد تاثیر قابل توجهی گذاشته باشد.
- تجمع رسوبات چربی که به صورت پف چشم در پلک ها ظاهر می شوند
- کیسه های زیر چشم
- افتادگی پلک پایین که باعث پیدا شدن سفیدی زیرعنبیه شده باشد
- وجود مقدار زیاد چروک های ریز در پلک پایین
بهترین کاندیدها برای جراحی زیبایی پلک چه کسانی هستند؟
بهترین نامزدهای جراحی زیبایی پلک افرادی هستند که دارای ویژگی های زیر باشند:
- در سنین 35 یا بالاتر قرار دارند
- از نظر سلامتی عمومی در وضعیت مناسبی هستند
- سیگاری نیستند
- انتظارات آنها از عمل زیبایی واقع بینانه است
البته، افرادی که دارای سابقه خانوادگی داشتن پلک های حجیم و یا افتادگی پلک هستند، می توانند تصمیم بگیرند که جراحی پلک را زودتر انجام دهند.
نحوه انجام کار جراحی زیبایی پلک
اگر عمل جراحی زیبایی پلک در هر دو پلک فوقانی و تحتانی با هم انجام شود، معمولاً حدود دو ساعت طول می کشد. خطوط برش برای جراحی پلک به گونه ای طراحی شده اند که جای زخم حاصل در چینهای طبیعی ناحیه پلک به خوبی پنهان می شوند. در برخی مواقع برای پر کردن گود رفتگی دور چشم و رفع تیرگی دور چشم متخصص جراحی ترجیح می دهد که از یک روش کمکی دیگر مثل تزریق چربی به زیر چشم نیز کمک بگیرد.
جراحی پلک فوقانی
پلک فوقانی را می توان از طریق برشی که در امتداد خطوط طبیعی آن ایجاد می شود اصلاح کرد. از طریق این بریدگی، پوست از بافت زیرین آن جدا می شود و چربی و پوست اضافی، و در صورت نیاز عضله برداشته می شود. در مرحله بعد، جراح برش ها را با بخیه های بسیار ظریفی به هم میدوزد.
جراحی پلک تحتانی
جراحی زیبایی پلک تحتانی ممکن است با استفاده از یکی از روش های زیر انجام شود:
- در روش اول جراح متخصص زیبایی برای برداشتن چربی، برشی بر روی پلک تحتانی ایجاد می کند که قابل مشاهده نخواهد بود. برش پلک پایین می تواند درست در زیر خط lash پایین انجام شود. از طریق این برش، پوست اضافی در پلک برداشته می شود، و چربی اضافی تخلیه می شود.
- روش دیگری نیز برای برش پلک پایین وجود دارد. در این روش، برش عرضی transconjunctival incision، در قسمت داخلی پلک پایین، در امتداد حاشیه مژه ایجاد، و پلک پایین اصلاح شده، چربی اضافی حذف یا مجددا توزیع می شود. برداشتن ماهیچه های شل نیز در صورت لزوم انجام می شود. با این تکنیک، هیچ پوستی برداشته نمی شود و خط برش بعد از مدت کوتاهی محو می شود و نیازی به بخیه ندارد.
بعد از هر یک از روشهای فوق، جراح متخصص زیبایی ممکن است از لیزر جوانسازی پوست صورت (laser resurfacing) استفاده کند.
دوختن برش ها در عمل جراحی زیبایی پلک
برش های پلک بعد از اتمام جراحی زیبایی پلک به طور معمول با بخیه یا چسب پوست دوخته می شوند. بخیه ها تا یک هفته می مانند و سپس برداشته می شوند. حین عمل، جراح متخصص ممکن است با استفاده از لیزر یا لایه برداری شیمیایی (chemical peel) برای کاهش تغییر رنگ پلک های پایین اقدام کند.
ریکاوری بعد از جراحی زیبایی پلک
طی ریکاوری جراحی زیبایی پلک، ممکن است از پمادهای نرم کننده و کمپرس های سرد استفاده شود و در بعضی موارد ممکن است بعد از اتمام عمل، چشم ها با یک گاز نرم پوشانده شوند.
بخیه های موجود در پلک ها تا یک هفته باقی خواهند ماند. معمولا تورم، کبودی، سوزش، خشکی چشم و ناراحتی هایی از قبیل تاری دید (ناشی از مالیدن پماد روی چشم)، دوبینی و بیحس بودن پلک وجود دارد که با استفاده از دارو، کمپرس سرد و پماد کنترل می شوند.
تورم و کبودی قاعدتا طی یک یا دو هفته برطرف می شود و پلک ها به وضعیت طبیعی خود برمیگردند، و این هنگامی است که فرد می تواند مجددا با خیال راحت در اجتماعات ظاهر شود.
بهبودی کامل زخم ناشی از برش های جراحی ممکن است ماه ها طول بکشد.
نتایج جراحی زیبایی پلک
بسیاری از افراد از نتایج بلفاروپلاستی، از جمله ظاهری آرام تر و جوان تر، و اعتماد به نفس بیشتر، ابراز رضایت می کنند. برای برخی افراد ، نتایج جراحی ممکن است یک عمر طول بکشد. برای دیگران، افتادگی پلک ممکن است عود کند. توصیه می شود بعد از جراحی زیبایی پلک برای حفظ شادابی و جوانی پوست دور چشم از روش هایی مثل هایفو و کربوکسی تراپی نیز کمک بگیرید.
برگشت به خانه بعد از جراحی زیبایی پلک
جراحی زیبایی پلک می تواند به صورت سرپایی انجام شود و در این صورت، بیمار می تواند همان روز به خانه برگردد. اما گاهی، به صلاحدید متخصص جراحی زیبایی ممکن است لازم باشد بیمار یک شب در بیمارستان بماند. اگر قصد دارید عمل جراحی زیبایی پلک انجام دهید، بهتر است طوری برنامه ریزی کنید که چند روز پس از عمل در خانه بمانید و فعالیت های خود را محدود کنید.
در مدتی که در خانه هستید، باید امکانات زیر را در دسترس داشته باشید:
- تکه های یخ
- بسته یخ (می توانید از کیسه های فریزر پر از یخ، ذرت منجمد یا نخود فرنگی منجمد هم استفاده کنید)
- پد های گازی کوچک
- قطره چشم یا اشک مصنوعی (از پزشک بخواهید نوع خاصی را که متناسب با نیازهای شما باشد به شما معرفی کند)
- دستمال و حوله های تمیز
- مسکن ها
لازم به ذکر است که برای جلوگیری از بروز خطر خونریزی، از مصرف داروهای آسپیرین و سایر داروهای رقیق کننده خون پرهیز شود.
مراقبت های بعد از عمل جراحی زیبایی پلک
بعد از عمل، دستورالعمل مراقبتی به بیمار داده می شود که شامل :
استفاده از داروهای خوراکی برای کنترل درد و کمک به بهبودی و کاهش احتمال عفونت، کمپرس یخ برای کاهش تورم، و مراجعات پیگیری به جراح معالج است. بعد از بهبودی، مراقبت از پوست ظریف پلک در برابر آفتاب تند بسیار اهمیت دارد.
جراح احتمالاً پیشنهاد می کند بعد از جراحی اقدامات زیر را انجام دهید:
- شب بعد از عمل جراحی زیبایی پلک هر یک ساعت، به مدت 10 دقیقه، و روز بعد، چهار تا پنج بار، از بستههای یخی روی چشم خود استفاده کنید.
- پلک ها را به آرامی تمیز کرده و از قطره ها یا پمادهای تجویز شده استفاده کنید
- به مدت یک هفته از فشار وارد آوردن به خود، بلند کردن اجسام سنگین، مالیدن چشم ها و شنا خودداری کنید.
- به مدت یک هفته از فعالیت های شدید مانند ایروبیک و حتی آهسته دویدن خودداری کنید.
- از کشیدن سیگار خودداری کنید.
- تا حدود دو هفته بعد از عمل، از لنزهای تماسی استفاده نکنید.
- برای محافظت از پوست پلک های خود در برابر آفتاب و باد از عینک های آفتابی تیره استفاده کنید.
- برای چند روز، هنگام خوابیدن سر را بالاتر از سینه نگهدارید و برای کاهش تورم از کمپرس سرد استفاده کنید.
- بعد از چند روز برای پیگیری، و در صورت لزوم برداشتن بخیه ها به پزشک مراجعه کنید.
عوارض احتمالی جراحی زیبایی پلک
عوارض و نتایج ناخواسته از جراحی زیبایی پلک نادر است، اما گاهی اوقات اتفاق می افتد. این عوارض می توانند شامل موارد زیر باشند:
- خونریزی و عفونت
- خشکی چشمها، بعضی افراد بعد از عمل دچار این عارضه می شوند، اما به ندرت بیش از دو هفته طول می کشد. در صورتی که خشکی چشم تا بیش از دو هفته ادامه داشت، باید با پزشک تماس گرفت.
- عوارض بیهوشی
- تغییر رنگ غیر طبیعی پلک ها
- برگشتن غیرطبیعی پوست پلک به داخل یا خارج
- عدم توانایی در بستن کامل چشم ها
- کاهش یا از بین رفتن احتمالی بینایی
- حساسیت به خورشید یا نور شدید
- تغییر در احساس پوستی یا بی حسی
- باقی ماندن جای زخم و آسیب دیدگی عضلات چشم
در صورت بروز هر یک از عوارض فوق، بیمار باید در اسرع وقت با متخصص جراحی زیبایی خود تماس بگیرد.
سوالات متداول جراحی زیبایی پلک
1-آیا بیمه جراحی زیبایی پلک را پوشش می دهد؟
شرکتهای بیمه درمانی معمولاً جراحی های زیبایی را تحت پوشش قرار نمی دهند، مگر اینکه به دلایل پزشکی باشد (مثلا ممانعت افتادگی پلک از دید کامل)
2-پتوز پلک (eyelid ptosis) چیست؟
پتوز به افتادگی یک یا دو پلک بالا گفته می شود که می تواند مادرزادی باشد یا به دلایلی مانند افزایش سن، مشکلات عصبی و عضلانی اتفاق افتاده باشد. پتوز به یک عمل جراحی متفاوت نیاز دارد، که در آن جراح یک برش ظريف روي پلك ایجاد می کند و عضله بالابرنده پلك را توسط بخيه هاي قابل جذب می كشد.
3-بیهوشی جراحی زیبایی پلک چگونه انجام می شود؟
گزینه های موجود بیهوشی شامل بی حس کننده های موضعی، آرام بخش داخل وریدی یا بیهوشی عمومی است. جراح متخصص زیبایی با توجه به شرایط فردی، بهترین گزینه را انتخاب می کند.
4-آیا نتایج جراحی زیبایی پلک دائمی است؟
نتایج جراحی پلک بالا حداقل می تواند پنج تا هفت سال ماندگار باشد. جراحی پلک پایین به ندرت نیاز به تکرار دارد. البته باید توجه داشت که بعد از انجام عمل، روند پیری متوقف نخواهد شد و فرد ممکن است پس از مدتی مجدا با مشکل مواجه شود. در این صورت می توان جراحی مجدد انجام داد یا از روش های دیگری مانند لیفت پیشانی استفاده نمود.
5-آیا عمل جراحی زیبایی پلک هر دو چشم را می توان با هم انجام داد؟
بله، این کار معمولا انجام می شود. در این صورت، جراح احتمالاً ابتدا روی پلک های فوقانی کار می کند.